Draft:Prisoner/kn

From Justice Definitions Project

ಬ್ಲಾಕ್‌ನ ಕಾನೂನು ನಿಘಂಟು ಖೈದಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದಿಂದ ವಂಚಿತನಾದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ; ತನ್ನ ಇಚ್ಛೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಬಂಧನ ಅಥವಾ ವಶದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟವನು. ಯಾವುದೇ ಕ್ರಿಯೆ, ಸಿವಿಲ್ ಅಥವಾ ಕ್ರಿಮಿನಲ್, ಅಥವಾ ಆದೇಶದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದ ವ್ಯಕ್ತಿ. ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಖೈದಿ ಎಂದರೆ ಆ ದೇಶದ ಯಾವುದೇ ಕಾನೂನಿನ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಿಂದಾಗಿ ಸಮರ್ಥ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ಆದೇಶದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತನಾಗಿರುವ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿ.

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ VII ನೇ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಜೈಲುಗಳು ಮತ್ತು ಇದೇ ರೀತಿಯ ಇತರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಆಡಳಿತವು ರಾಜ್ಯ-ಪಟ್ಟಿಯ ವಿಷಯವಾಗಿದ್ದು, ಈ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ಶಾಸನ ರಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಲು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಕೈದಿಗಳು ಆಯಾ ರಾಜ್ಯಗಳ ಶಾಸನಗಳು ಮತ್ತು ಜೈಲು ಕೈಪಿಡಿಗಳಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಮಾದರಿ ಜೈಲು ಕೈಪಿಡಿ 2016 ಅಥವಾ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ಜೈಲುಗಳು ಮತ್ತು ಸುಧಾರಣಾ ಸೇವೆಗಳ ಕಾಯಿದೆ, 2023 ರಂತಹ ಯಾವುದೇ ಕಾಯಿದೆ ಕೇವಲ ಸೂಚಕವಾಗಿದ್ದು, ರಾಜ್ಯಗಳು ಅವುಗಳನ್ನು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವಾಗಿ ಬಳಸಬೇಕೆ ಅಥವಾ ಬೇಡವೇ ಎಂಬ ವಿವೇಚನಾಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.

'ಖೈದಿ'ಯ ಅಧಿಕೃತ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ

ಶಾಸನ(ಗಳಲ್ಲಿ) ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾದ 'ಖೈದಿ'

ಮಾದರಿ ಜೈಲು ಕೈಪಿಡಿ (2016) ಖೈದಿಯನ್ನು ಸಮರ್ಥ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ಆದೇಶದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತನಾಗಿರುವ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ.

ಇದಲ್ಲದೆ, ಜೈಲುಗಳು ಮತ್ತು ಸುಧಾರಣಾ ಸೇವೆಗಳ ಕಾಯಿದೆ, 2023 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 2(27) [1] ಖೈದಿಯನ್ನು “ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಅಥವಾ ಸಮರ್ಥ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ರಿಟ್, ವಾರಂಟ್, ಆದೇಶ ಅಥವಾ ಶಿಕ್ಷೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ವಶಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಿಸಲಾದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧಿಯಾಗಿಸಿದ ಖೈದಿ, ಸಿವಿಲ್ ಖೈದಿ, ವಿಚಾರಣಾಧೀನ ಖೈದಿ, ಸಮರ್ಥ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ಆದೇಶದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಿಂದ ಜೈಲು ವಶಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಲಾದ ಖೈದಿ ಮತ್ತು ಬಂಧಿತನನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ” ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ.

ಅಧಿಕೃತ ಸರ್ಕಾರಿ ವರದಿ(ಗಳಲ್ಲಿ) ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾದ 'ಖೈದಿ'

ಜೈಲು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ವರದಿ (PSI) ಖೈದಿಯನ್ನು ಸಮರ್ಥ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ಆದೇಶದ ಪ್ರಕಾರ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತನಾಗಿರುವ ಅಥವಾ ಒಪ್ಪಿಸಲಾದ ಯಾವುದೇ ವ್ಯಕ್ತಿ (ಪೊಲೀಸ್ ಕಸ್ಟಡಿ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ) ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ.

ಖೈದಿಗಳ ವಿಧಗಳು

ವಿಚಾರಣೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕೈದಿಗಳನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ವರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು:

  • ಅಪರಾಧ ನಿರ್ಣಯಿತ ಕೈದಿಗಳು - ಅಪರಾಧಕ್ಕೆ ತಪ್ಪಿತಸ್ಥನೆಂದು ಕಂಡುಬಂದು ಕಾನೂನು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಿಂದ ಶಿಕ್ಷೆಗೊಳಗಾದ ಮತ್ತು ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷೆ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ.[2]
  • ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಕೈದಿಗಳು - ಯಾವುದೇ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಅಥವಾ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಚಲಾಯಿಸುವ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ಅಥವಾ ಕೋರ್ಟ್ ಮಾರ್ಷಲ್‌ನ ಆದೇಶದ ರಿಟ್, ವಾರಂಟ್, ಅಥವಾ ಆದೇಶದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವಶಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪಿಸಲಾದ ಯಾವುದೇ ಕೈದಿ.
  • ವಿಚಾರಣಾಧೀನ ಕೈದಿಗಳು - ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾನೂನು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ವಿಚಾರಣಾಧೀನರಾಗಿರುವ ಅಥವಾ ವಿಚಾರಣೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುವಾಗ ರಿಮಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತರಾಗಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ.[3]
  • ಬಂಧಿತರು - ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಬಂಧನ ಕಾನೂನುಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತರಾಗಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ.[4]
  • ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಅಪರಾಧಿಗಳು - ಅಪರಾಧಕ್ಕಾಗಿ ಪದೇ ಪದೇ ಜೈಲಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಲಾದ ಖೈದಿ.[5]
  • ಮರು-ಅಪರಾಧಿಗಳು - ಒಂದು ಅಪರಾಧಕ್ಕಾಗಿ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬಾರಿ ಅಪರಾಧಿಯಾಗಿ ಘೋಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಯಾವುದೇ ಖೈದಿ.[6]
  • ಸಿವಿಲ್ ಕೈದಿಗಳು - ಮೇಲಿನ ಯಾವುದೇ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಸೇರದ ಮತ್ತು ದಂಡ ಪಾವತಿಸದ ಕಾರಣ ಅಥವಾ ಸಿವಿಲ್ ಆರ್ಥಿಕ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಾಗಿ ಬಂಧಿತರಾಗಿರುವ ಕೈದಿಗಳು.[7]
  • ಆಂತರಿಕ ಬಂಧಿತರು/ಬಿಡುಗಡೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುವವರು - ತಮ್ಮ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ಆದರೆ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ವಿಳಂಬಗಳಿಂದಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು; ಇವರು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ವಿದೇಶಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೈದಿಗಳ (ಎಫ್‌ಎನ್‌ಪಿಗಳು) ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ.[8]

ಇದಲ್ಲದೆ, ಮಾದರಿ ಜೈಲುಗಳು ಮತ್ತು ಸುಧಾರಣಾ ಸೇವೆಗಳ ಕಾಯಿದೆ, 2023 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 26(5) ರ ಪ್ರಕಾರ ಕೈದಿಗಳನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ಉಪ-ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು, ಇದರಿಂದ ಅವರನ್ನು ವಿಭಿನ್ನ ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಇರಿಸಬಹುದು.

  • ಮಾದಕ ವ್ಯಸನಿಗಳು ಮತ್ತು ಮದ್ಯವ್ಯಸನಿ ಅಪರಾಧಿಗಳು;
  • ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಅಪರಾಧಿಗಳು;
  • ವಿದೇಶಿ ಖೈದಿಗಳು;
  • ವೃದ್ಧ ಮತ್ತು ಅಶಕ್ತ ಖೈದಿಗಳು (65+ ವರ್ಷಗಳು);
  • ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ/ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವ ಖೈದಿಗಳು;
  • ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವ ಖೈದಿಗಳು;
  • ಮರಣದಂಡನೆ ಶಿಕ್ಷೆಗೊಳಗಾದ ಖೈದಿಗಳು;
  • ಹೆಚ್ಚು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಖೈದಿಗಳು;
  • ಮಕ್ಕಳಿರುವ ಮಹಿಳಾ ಖೈದಿಗಳು;
  • ಯುವ ಅಪರಾಧಿ

ಖೈದಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾನೂನು ನಿಬಂಧನೆಗಳು

ಖೈದಿಯ ಹಕ್ಕುಗಳು

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವು ಖೈದಿಗಳಿಗೆ ಖಾತರಿಪಡಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳು ಬಂಧನದಿಂದಾಗಿ ಕಡಿತಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟವುಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಅವರಿಗೆ ಇವೆ. ಆರ್ಟಿಕಲ್ 14, 19 ಮತ್ತು 21 ರ ರಕ್ಷಣೆಯು ಖೈದಿಗಳಿಗೂ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ.[9] ಉಪೇಂದ್ರ ಬಕ್ಸಿ ವಿ. ಸ್ಟೇಟ್ ಆಫ್ ಯು.ಪಿ.[10] ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದಂತೆ, ಖೈದಿಗಳು ಮಾನವೀಯ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಬದುಕುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಇದು ಆರ್ಟಿಕಲ್ 21 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗೌರವದಿಂದ ಬದುಕುವ ಹಕ್ಕಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಸುನಿಲ್ ಬಾತ್ರಾ ವಿ. ದೆಹಲಿ ಆಡಳಿತ[11] ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಖೈದಿಗಳಿಗೆ ಸ್ನೇಹಿತರು ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿಕರಿಂದ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು.

ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಆರ್ಟಿಕಲ್ 22(1) ಮತ್ತು ಬಿಎನ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್, 2023 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 340 (ಸಿಆರ್‌ಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 303) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಒಬ್ಬ ಖೈದಿಯು ತನಗೆ ಇಷ್ಟವಾದ ಕಾನೂನು ವೃತ್ತಿಗಾರರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವರ ಮೂಲಕ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆ.

ಅರ್ಹ ಖೈದಿಯು ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ ಆರ್ಟಿಕಲ್ 39A ಮತ್ತು ಬಿಎನ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್, 2023 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 341 (ಸಿಆರ್‌ಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 304) ರ ಪ್ರಕಾರ ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಕಾನೂನು ನೆರವು ಪಡೆಯಬಹುದು.

ವೇಗದ ವಿಚಾರಣೆಯ ಹಕ್ಕು ಸಂವಿಧಾನದ ಆರ್ಟಿಕಲ್ 21 ಮತ್ತು ಬಿಎನ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್, 2023 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 346(1) (ಸಿಆರ್‌ಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 309(1)) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.

ಬಿಎನ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್, 2023 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 47 (ಸಿಆರ್‌ಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 50) ರ ಪ್ರಕಾರ, ಬಂಧನದ ಕಾರಣಗಳು ಮತ್ತು ಜಾಮೀನಿನ ತನ್ನ ಹಕ್ಕಿನ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಲು ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಬಿಎನ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್, 2023 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 58 ಮತ್ತು 78 (ಸಿಆರ್‌ಪಿಸಿಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 57 ಮತ್ತು 76) ರ ಪ್ರಕಾರ, ಒಬ್ಬ ಖೈದಿಯು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ವಿಳಂಬವಿಲ್ಲದೆ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮುಂದೆ ಹಾಜರಾಗಲು ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆ.

ಬಿಎನ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್, 2023 ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 478 (ಸಿಆರ್‌ಪಿಸಿಯ 436) ಜಾಮೀನು ಲಭ್ಯವಿರುವ ಅಪರಾಧಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಮೀನು ಹಕ್ಕನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ಪೊಲೀಸರು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಬಡ/ಬಡ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಜಾಮೀನುದಾರರನ್ನು ಕೇಳದೆ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಬಾಂಡ್ ಮೇಲೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ಆದೇಶಿಸುತ್ತದೆ.

ಮಾದರಿ ಜೈಲು ಮತ್ತು ಸುಧಾರಣಾ ಸೇವೆಗಳ ಕಾಯಿದೆ, 2023

ಅಧ್ಯಾಯ XII ಸಾಮಾನ್ಯ ಖೈದಿ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಸೆಕ್ಷನ್ 35 ಖೈದಿಗಳ ಸುರಕ್ಷಿತ ವಶ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಸುರಕ್ಷಿತ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ, ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ಮತ್ತು ನಿಷಿದ್ಧ ವಸ್ತುಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣದಂತಹ ವಿವಿಧ ಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಖೈದಿಗಳ ಸುರಕ್ಷಿತ ವಶ ಮತ್ತು ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಪ್ರಭಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿ ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂದು ಇದು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಸೆಕ್ಷನ್ 36 ಖೈದಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರು ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಬಹುದು ಎಂದು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಅಧ್ಯಾಯ XIV ಖೈದಿಗಳಿಗೆ ಆರೋಗ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಸೆಕ್ಷನ್ 44 ಎಲ್ಲಾ ಖೈದಿಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು, ಲಿಂಗ-ಪ್ರತಿಸ್ಪಂದಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಸೆಕ್ಷನ್ 45 ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಖೈದಿಗಳನ್ನು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಸಹ ಅನುಮತಿ ನೀಡುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಜೈಲು ಕೈಪಿಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಲಿಂಗತ್ವ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಮಾದರಿ ಜೈಲು ನಿಯಮಗಳು, 2023 ಮಹಿಳೆಯರು[12] ಮತ್ತು ಲಿಂಗತ್ವ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಖೈದಿಗಳಿಗೆ[13] ವಿಶೇಷ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಖೈದಿಗಳ ವಿವಿಧ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ.

ಅಪರಾಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಬಂಧಿತರ "ಅಳತೆಗಳನ್ನು" ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದು

ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಪ್ರೊಸೀಜರ್ (ಐಡೆಂಟಿಫಿಕೇಶನ್) ಕಾಯಿದೆ, 2022, ಅಪರಾಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಬಂಧಿತರ "ಅಳತೆಗಳನ್ನು" ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ 102 ವರ್ಷ ಹಳೆಯ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಕಾನೂನನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಅಳತೆಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಕಾನೂನು, ಕೈದಿಗಳ ಕಾಯಿದೆ, 1920 ಅನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲು ಸರ್ಕಾರವು ಈ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ತಂದಿತು. 2022 ರ ಕಾಯಿದೆ "ಐರಿಸ್ ಸ್ಕ್ಯಾನ್‌ಗಳು" ಮತ್ತು "ನಡವಳಿಕೆಯ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು"[14] ನಂತಹ ಹೊಸ ವರ್ಗಗಳ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ದತ್ತಾಂಶ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಕೀವರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಬಂಧನ ಶಾಸನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತರಾಗಿರುವ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು, ಹಾಗೆಯೇ ಬಂಧಿತರಾದ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಅಪರಾಧಕ್ಕೆ ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರೆಂದು ಕಂಡುಬಂದ ಯಾರಾದರೂ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಇದು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ.

ಇದಲ್ಲದೆ, ಕಾಯಿದೆಯು ಕೆಳಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ದತ್ತಾಂಶ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಲು ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ಕಾನೂನು ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬೆದರಿಕೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅನುಸರಣೆಯನ್ನು ಅಗತ್ಯಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಪರಾಧ ದಾಖಲೆಗಳ ಬ್ಯೂರೋ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಅದನ್ನು ಅಳಿಸುವ ಕೆಲವು ಆಯ್ಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ 75 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರರ್ಥ ಸಣ್ಣ ಅಪರಾಧಗಳನ್ನು ಸಹ ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಬಹುದು. 2022 ರ ಕಾಯಿದೆಯು ದತ್ತಾಂಶ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹಳೆಯ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಶಾಸನವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ 87 ನೇ ಕಾನೂನು ಆಯೋಗದ ವರದಿಯಿಂದ ಉತ್ತೇಜಿತಗೊಂಡಿದ್ದು, ಅದರ ಉದ್ದೇಶಗಳು ಅಪರಾಧ ನಿರ್ಣಯದ ದರಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು, ಅಪರಾಧವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವುದು ಮತ್ತು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ತನಿಖೆಗಳನ್ನು ವೇಗಗೊಳಿಸುವುದು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅದರ ಅಸ್ಪಷ್ಟ ಪದಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಜಾರಿಗೆ ತರುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಅದು ನೀಡುವ ವ್ಯಾಪಕ ಅಧಿಕಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಖಾಸಗಿತನವನ್ನು ಆರ್ಟಿಕಲ್ 21 ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕು ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದ ಕೆ.ಎಸ್. ಪುಟ್ಟಸ್ವಾಮಿ ವಿ. ಯುಒಐ[15] ನಲ್ಲಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಸಮಾನುಪಾತ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ವಿಫಲವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ-ದೋಷಾರೋಪಣೆ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿತನದ ವಿರುದ್ಧದ ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ವಿರೋಧಿಗಳು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅನುಭವ

ನಾಗರಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಹಕ್ಕುಗಳ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದ

ನಾಗರಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಹಕ್ಕುಗಳ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದದ ಆರ್ಟಿಕಲ್ 11 ಹೀಗೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ: “ಒಪ್ಪಂದದ ಬಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಅಸಮರ್ಥತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಯಾರನ್ನೂ ಬಂಧಿಸಬಾರದು.”

ಕೈದಿಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಕನಿಷ್ಠ ನಿಯಮಗಳು

ನೆಲ್ಸನ್ ಮಂಡೇಲಾ ನಿಯಮಗಳನ್ನು 2015 ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 17 ರಂದು ಯುಎನ್ ಮಹಾ ಅಸೆಂಬ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು ಮತ್ತು ಅವು ಕೈದಿಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮತ್ತು ಜೈಲು ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ತತ್ವಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುವ ನಿಯಮಗಳ ಸಮೂಹವಾಗಿದೆ. ನಿಯಮ 1 ಹೇಳುವಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ಕೈದಿಗಳನ್ನು ಗೌರವ ಮತ್ತು ಘನತೆಯಿಂದ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ನಿಯಮ 2 ಈ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಯಾವುದೇ ತಾರತಮ್ಯವಿಲ್ಲದೆ ಅನ್ವಯಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ನಿಯಮ 5 ರ ಪ್ರಕಾರ ಜೈಲು ಆಡಳಿತವು ದೈಹಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಅಥವಾ ಇತರ ಅಂಗವೈಕಲ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ಕೈದಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು.

ಬಂಧನರಹಿತ ಕ್ರಮಗಳಿಗಾಗಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಕನಿಷ್ಠ ನಿಯಮಗಳು

1990 ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 14 ರಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಭೆಯ ನಿರ್ಣಯದಿಂದ ಅಂಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಟೋಕಿಯೋ ನಿಯಮಗಳು ಬಂಧನರಹಿತ ಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ದಂಡಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮೂಲಭೂತ ತತ್ವಗಳ ಸಮೂಹವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ, ಜೊತೆಗೆ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಪರ್ಯಾಯಗಳಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಸುರಕ್ಷತೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ನಿಯಮಗಳಿಂದ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ತತ್ವಗಳೆಂದರೆ ಪೂರ್ವ-ವಿಚಾರಣಾ ಬಂಧನವನ್ನು ಕೊನೆಯ ಉಪಾಯವಾಗಿ ಬಳಸಬೇಕು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳು ತಮ್ಮ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಧನರಹಿತ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಬೇಕು, ಇದರಿಂದ ಪರ್ಯಾಯ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆಯ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಈ ತತ್ವಗಳು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧಿಯ ಪುನರ್ವಸತಿ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಪರಿಗಣನೆಯನ್ನು ನೀಡಿ, ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ನ್ಯಾಯ ನೀತಿಗಳ ತರ್ಕಬದ್ಧಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗೆ ಕರೆ ನೀಡುತ್ತವೆ.

ಬಾಲ ನ್ಯಾಯದ ಆಡಳಿತಕ್ಕಾಗಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಕನಿಷ್ಠ ನಿಯಮಗಳು

ಬೀಜಿಂಗ್ ನಿಯಮಗಳನ್ನು 1985 ರ ನವೆಂಬರ್ 29 ರಂದು ಯುಎನ್ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಭೆಯು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು ಮತ್ತು ಅವು ಬಾಲ ನ್ಯಾಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಲ ಕಲ್ಯಾಣವನ್ನು ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಮಟ್ಟಿಗೆ ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಮಗ್ರ ಸಾಮಾಜಿಕ ನೀತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರಮುಖ ನಿಬಂಧನೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯಮ 5 ಸೇರಿದೆ, ಇದು ಬಾಲ ನ್ಯಾಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಬಾಲಾಪರಾಧಿಯ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಬೇಕು ಮತ್ತು ಬಾಲಾಪರಾಧಿಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ಯಾವುದೇ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯು ಯಾವಾಗಲೂ ಅಪರಾಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಪರಾಧ ಎರಡರ ಸಂದರ್ಭಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿರಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ನಿಯಮ 7 ನಿರಪರಾಧಿತ್ವದ ಊಹೆ, ಆರೋಪಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸುವ ಹಕ್ಕು, ಮೌನವಾಗಿರುವ ಹಕ್ಕು, ವಕೀಲರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹಕ್ಕು, ಪೋಷಕರು ಅಥವಾ ಪಾಲಕರ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯ ಹಕ್ಕು, ಸಾಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಮತ್ತು ಅಡ್ಡ-ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಹಕ್ಕು ಮತ್ತು ಉನ್ನತ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಅಪೀಲು ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕು ನಡಾವಳಿಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಖಾತರಿಪಡಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಮಹಿಳಾ ಖೈದಿಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಅಪರಾಧಿಗಳಿಗಾಗಿ ಬಂಧನರಹಿತ ಕ್ರಮಗಳಿಗಾಗಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ನಿಯಮಗಳು

ಮಹಿಳಾ ಅಪರಾಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೈದಿಗಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯತೆಗಳಿಗಾಗಿ ಮಾನದಂಡಗಳ ಕೊರತೆಯನ್ನು ತುಂಬಲು ಬ್ಯಾಂಕಾಕ್ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಯುಎನ್ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಭೆಯು ಡಿಸೆಂಬರ್ 2010 ರಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. 70 ನಿಯಮಗಳು ಮಹಿಳೆಯರ ಅನಗತ್ಯ ಬಂಧನವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಕೈದಿಗಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ನೀತಿ ನಿರೂಪಕರು, ಶಾಸಕರು, ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸುವ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಜೈಲು ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಅಗತ್ಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ನಿಯಮಗಳು ಮಹಿಳಾ ಅಪರಾಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೈದಿಗಳ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು, ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಇರುವ ವಿಭಿನ್ನ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರು ಬಂದ ವಿಭಿನ್ನ ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿವೆ.

ಬಂಧನದ ಕುರಿತು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿಲುವು

ಈ ಪ್ರಬಂಧವು ಬಂಧನದ ಕುರಿತು ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಬೆಂಬಲಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಜಾಗತಿಕ, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಜೈಲು ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಪೂರ್ವ-ವಿಚಾರಣಾ ಬಂಧನ ಮತ್ತು ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆಯ ಅತಿಯಾದ ಬಳಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸುತ್ತದೆ; ಬಲವರ್ಧಿತ ತಾರತಮ್ಯ ಮತ್ತು ಅಸಮಾನತೆಗಳು; ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಅತಿಯಾದ ಜನದಟ್ಟಣೆ; ಮತ್ತು ಕೈದಿಗಳ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಮತ್ತು ದುರುಪಯೋಗ. ಜೈಲು ಸುಧಾರಣೆ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧಿಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು 2030 ರ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಯ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅದು ನಿಗದಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸುಸ್ಥಿರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಗುರಿ 16, ಶಾಂತಿ, ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಬಲವಾದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಗುರಿ 3, ಉತ್ತಮ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಯೋಗಕ್ಷೇಮದ ಬಗ್ಗೆ, ಗುರಿ 5, ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆಯ ಬಗ್ಗೆ, ಮತ್ತು ಗುರಿ 10, ಕಡಿಮೆ ಅಸಮಾನತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ.

ದತ್ತಾಂಶ ಸಂಗ್ರಹದಲ್ಲಿ 'ಖೈದಿ' ಯ ನೋಟ

ಜೈಲು ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಪ್ರಿಸಮ್ಸ್

ಜೈಲು ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (PRISMS) ಎಂದರೆ ಬಂಧಿತ ವಯಸ್ಕರು ಮತ್ತು ಅಪ್ರಾಪ್ತ ವಯಸ್ಕರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಜೈಲು ಬುಕಿಂಗ್ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ. ಇಂದು ಎಲ್ಲಾ ಜೈಲುಗಳು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಬಂಧನಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ 100% ಅನುಷ್ಠಾನದೊಂದಿಗೆ, PRISMS ಖೈದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ 100% ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. PRISMS ವರದಿಗಳು ಖೈದಿ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಮತ್ತು ಸಮಯೋಚಿತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಕೈದಿಗಳ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆಸ್ತಿ, ಸಂದರ್ಶಕರ ಚಟುವಟಿಕೆ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಮಾಹಿತಿ, ಸೌಲಭ್ಯದೊಳಗೆ ಮತ್ತು ಹೊರಗಿನ ಕೈದಿಗಳ ಚಲನೆಗಳು, ಕ್ಯಾಂಟೀನ್ ದಾಸ್ತಾನು ಮತ್ತು ಕೈದಿಗಳ ಖರೀದಿಗಳು, ಔಷಧಿ ಅಪ್‌ಡೇಟ್‌ಗಳು, ರಿಯಾಯಿತಿ, ಪರೋಲ್ ಮತ್ತು ಫರ್ಲೋ, ಪ್ರಕರಣ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧ ಮಾಹಿತಿ, ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು.[16]

ಕೈದಿ ಹುಡುಕಾಟವನ್ನು ಜೈಲು ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (PMS) ಬಳಕೆದಾರ ಕೈಪಿಡಿಯಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ ದಿನಾಂಕ: ಆಗಸ್ಟ್ 26, 2019

ಇ-ಜೈಲುಗಳ ಕೈದಿ ನಿರ್ವಹಣಾ ಮಾಡ್ಯೂಲ್, ಜೈಲು ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (PMS) ಬಳಕೆದಾರ ಕೈಪಿಡಿಯಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ ದಿನಾಂಕ: ಆಗಸ್ಟ್ 26, 2019

ಪ್ರಸ್ತುತ ಕೈದಿಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಜೈಲು ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (PMS) ಬಳಕೆದಾರ ಕೈಪಿಡಿಯಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ ದಿನಾಂಕ: ಆಗಸ್ಟ್ 26, 2019

ಜೈಲು ಕೈದಿ ಮಾಹಿತಿ ಜೈಲು ನಿರ್ವಹಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (PMS) ಬಳಕೆದಾರ ಕೈಪಿಡಿಯಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ ದಿನಾಂಕ: ಆಗಸ್ಟ್ 26, 2019

ಜೈಲು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ವರದಿ

ಜೈಲು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ವರದಿ, 2022 (ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಎನ್‌ಸಿಆರ್‌ಬಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ) ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತರಾಗಿದ್ದ ಒಟ್ಟು ಕೈದಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವರದಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಅಪರಾಧಿಗಳು, ವಿಚಾರಣಾಧೀನರು, ಮತ್ತು ಬಂಧಿತರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೈದಿಗಳ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ನಿರ್ಧಾರಕಗಳ ಬಗ್ಗೆಯೂ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣದ ವಿವರ, ವಯಸ್ಸಿನ ಗುಂಪು, ಕೈದಿಗಳ ವರ್ಗ - ಮಹಿಳೆಯರು, ಮಕ್ಕಳು, ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿಯರು ಸೇರಿವೆ.

ಇ-ಜೈಲುಗಳು

ಇ-ಜೈಲುಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾಹಿತಿ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಭಾರತ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದ್ದು, ಜೈಲು ಮತ್ತು ಕೈದಿ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಡಿಜಿಟೈಜ್ ಮಾಡಲು. ಇದರ ಕೇಂದ್ರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತರಾಗಿರುವ ಕೈದಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೈಜ-ಸಮಯದ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ, ಜೈಲು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ನ್ಯಾಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವ ಇತರ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು. ಇದು ಆನ್‌ಲೈನ್ ಭೇಟಿ ವಿನಂತಿಗಳು ಮತ್ತು ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಭಾರತ ನ್ಯಾಯ ವರದಿ 2022: ಪೊಲೀಸ್, ನ್ಯಾಯಾಂಗ, ಜೈಲುಗಳು ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ನೆರವು ಕುರಿತು ರಾಜ್ಯಗಳ ಶ್ರೇಯಾಂಕ

ಮೂರನೇ ಭಾರತ ನ್ಯಾಯ ವರದಿ 2022 ಜೈಲು ಕೈದಿಗಳ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವಿವರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದೆ.

'ಖೈದಿ' ಕುರಿತು ಸಂಶೋಧನೆ

ಬಲವಂತದ ಬೇರ್ಪಡಿಕೆ: ಸೆರೆಮನೆ ಸೇರಿದ ತಾಯಂದಿರ ಮಕ್ಕಳು

ಬಲವಂತದ ಬೇರ್ಪಡಿಕೆ: ಸೆರೆಮನೆ ಸೇರಿದ ತಾಯಂದಿರ ಮಕ್ಕಳು ಎಂಬ ವರದಿಯನ್ನು ಪ್ರಿಯಾಸ್ ಟಿಐಎಸ್‌ಎಸ್ (Prayas TISS) 2002 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ತಾಯಂದಿರು ಸೆರೆಮನೆ ಸೇರಿರುವ ಮಕ್ಕಳ "ನಿರ್ಲಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲ" ಗುಂಪಿನ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಈ ವರದಿಯು ಕೈದಿಗಳ ಮಕ್ಕಳ ದುಃಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ, ಈ ಗುಂಪು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅದೃಶ್ಯ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಸೇವೆ ಪಡೆದ ಗುಂಪಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ. ಈ ಅಧ್ಯಯನವು "ಸೆರೆಮನೆ ಸೇರಿದ ತಾಯಂದಿರ" ಜೀವನವನ್ನು ಸಹ ಪರಿಶೋಧಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳು ಹೊರಗೆ ಇರುವಾಗ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಕಥೆಗಳು ಪ್ರತಿಕೂಲತೆ, ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವ, ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ಹೋರಾಟದಿಂದ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.

ಮಹಿಳಾ ಕೈದಿಗಳ ಮಕ್ಕಳು: ಒಂದು ಅದೃಶ್ಯ ವಿಚಾರಣೆ

ಮಹಿಳಾ ಕೈದಿಗಳ ಮಕ್ಕಳು: ಒಂದು ಅದೃಶ್ಯ ವಿಚಾರಣೆ, ಪ್ರಿಯಾಸ್ ಟಿಐಎಸ್‌ಎಸ್ (Prayas TISS) 2018 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ವರದಿಯು ಭಾರತೀಯ ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ತಾಯಂದಿರು ಸೆರೆಮನೆ ಸೇರಿದ ಮಕ್ಕಳ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿತ ದುಃಸ್ಥಿತಿಯ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಈ ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ತಾಯಂದಿರ ಬಂಧನದಿಂದಾಗಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಜೈಲಿನಲ್ಲಿರುವ ತಾಯಂದಿರು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಆಹಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಹೋರಾಡುತ್ತಾರೆ. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಕಲಿಕಾ ಅವಕಾಶಗಳ ಕೊರತೆಯಿರುತ್ತದೆ. ಮುಚ್ಚಿದ ಜೈಲು ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವುದರಿಂದ, ಅವರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂವಹನಗಳಿಂದಲೂ ವಂಚಿತರಾಗುತ್ತಾರೆ.

ಈ ಮಕ್ಕಳು ಹೊರಗಿನ ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಅದೃಶ್ಯರಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತಾರೆ. ಮತ್ತಷ್ಟು ಶೋಷಣೆ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧೀಕರಣವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಅವರಿಗೆ ಆರೈಕೆ, ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸೇವೆಗಳ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತ ಮಹಿಳೆಯರ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲದ ತುರ್ತು ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಈ ವರದಿಯು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಮನಸ್ಸುಗಳು ಬಂಧಿತ: ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಆರೈಕೆ

ಮನಸ್ಸುಗಳು ಬಂಧಿತ: ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಆರೈಕೆ, 2011 ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ನರ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ (ನಿಮ್ಹಾನ್ಸ್) ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ವರದಿಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಕೈದಿಗಳ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಜೈಲು ಕೈದಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಅಸಮಾನವಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ ಬಂಧನದ ಒತ್ತಡ, ಹಿಂಸೆ, ಖಾಸಗಿತನದ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ ಮಾನಸಿಕ ಸಂಕಟಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ತಂಬಾಕು, ಮದ್ಯ ಮತ್ತು ಇತರ ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯಗಳ ಬಳಕೆಯು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಹೊರೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉಲ್ಬಣಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಜೈಲು ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಸಹ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ ಮಾನಸಿಕ ಸಂಕಟವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ. ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆದೇಶಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಆರೈಕೆಗೆ ಪ್ರವೇಶವು ಸಾಕಷ್ಟಿಲ್ಲ. ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿರುವ ಐದು ಜನರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಮೂವರು (63%) ಬಂಧಿತರಾಗಿರುವಾಗ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಪಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ.

ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾದಕ ವ್ಯಸನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ಬೆಂಗಳೂರು ಜೈಲು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಅಧ್ಯಯನ: ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಪಾಠಗಳು

ನಿಮ್ಹಾನ್ಸ್ (NIMHANS) ಕರ್ನಾಟಕ ಎಸ್‌ಎಲ್‌ಎಸ್‌ಎ (SLSA) ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಜೈಲುಗಳ ಇಲಾಖೆಯ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸಿದ ಬೆಂಗಳೂರು ಜೈಲು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಅಧ್ಯಯನವು 2008-2009 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿತು. ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾದಕ ವ್ಯಸನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನವು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗಿಂತ 2-3 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜುಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ (ಡಬ್ಲ್ಯುಎಚ್‌ಒ) ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ 9 ಮಿಲಿಯನ್ ಕೈದಿಗಳಲ್ಲಿ, ಕನಿಷ್ಠ 1 ಮಿಲಿಯನ್ ಗಮನಾರ್ಹ ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಅಧ್ಯಯನವು ಕೈದಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು ಮತ್ತು ಮಾದಕ ವ್ಯಸನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ವ್ಯಾಪಕತೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಇದು ಕೈದಿಗಳು ಎದುರಿಸುವ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಬಂಧನವು ಅವರ ಮಾನಸಿಕ ಯೋಗಕ್ಷೇಮದ ಮೇಲೆ ಬೀರುವ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿತು. ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕೈದಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಮಾದಕ ವ್ಯಸನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ನಿಜಕ್ಕೂ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಅಧ್ಯಯನವು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿತು. ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿನ ಬಂಧನದ ಹಾನಿಕಾರಕ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಕೈದಿಗಳಿಗೆ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ದಣಿವಾರಿಯಾಗಿದ್ದವು, ಅವರಲ್ಲಿ ಹಲವರು ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವಿರಲಿಲ್ಲ. ಜೈಲು ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿತ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗಳ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನವು ಒತ್ತಿಹೇಳಿತು.

ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜೈಲು ಭೇಟಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ಜೈಲು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣಾ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಅನಧಿಕೃತ ಸಂದರ್ಶಕರ ಪಾತ್ರ ಗ್ರಹಿಕೆ ಮತ್ತು ಪಾತ್ರ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಅಧ್ಯಯನ

ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜೈಲು ಭೇಟಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, 2011 ರಲ್ಲಿ ಸಿಎಚ್‌ಆರ್‌ಐ (CHRI) ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ವರದಿಯು ರಾಜಸ್ಥಾನ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿನ ಜೈಲು ಭೇಟಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಜೈಲು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಅನಧಿಕೃತ ಸಂದರ್ಶಕರ (NOVs) ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಇದು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಸುಧಾರಣಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಎನ್‌ಒವಿಗಳ (NOVs) ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವತ್ತ ಇದು ಗಮನ ಹರಿಸುತ್ತದೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸುವುದು

ಇದು ರಾಜ್ಯದ ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ತಪ್ಪಾದ ಬಂಧನದ ಬಗ್ಗೆ iProbono ನಡೆಸಿದ ಆರ್‌ಟಿಐ (RTI) ಆಧಾರಿತ ಅಧ್ಯಯನವಾಗಿದೆ. 2016 ರ ಜನವರಿ 1 ರಿಂದ 2021 ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 31 ರವರೆಗೆ ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತರಾದ ಕಾನೂನಿನೊಂದಿಗೆ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿರುವ ಮಕ್ಕಳ (CCLs) ಸಂಖ್ಯೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಗ್ರ ರಾಜ್ಯವಾರು ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಈ ಅಧ್ಯಯನವು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿತು, ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಆರೈಕೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಆರ್‌ಟಿಐಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ 50% ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ (ಅಂದರೆ ಒಟ್ಟು 570 ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ 285 ಜಿಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಜೈಲುಗಳು) ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಿದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಕನಿಷ್ಠ 9681 ಮಕ್ಕಳನ್ನು ವಯಸ್ಕರ ಜೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ತಪ್ಪಾಗಿ ಬಂಧಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದು ವರದಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಆವಿಷ್ಕಾರವಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಉಪ-ಜೈಲುಗಳು, ಮಹಿಳಾ ಜೈಲುಗಳು, ಮುಕ್ತ ಜೈಲುಗಳು, ವಿಶೇಷ ಜೈಲುಗಳು, ಬೋರ್ಸ್ಟಾಲ್ ಶಾಲೆಗಳು, ಮತ್ತು ಇತರ ಜೈಲುಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಕೋರದ 749 ಇತರ ಜೈಲುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿಲ್ಲ.

ಇದೇ ರೀತಿಯ ಪದಗಳು

ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಅನೇಕ ನಿದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ ಖೈದಿ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಅಪರಾಧಿಗಳಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಕಾಯುತ್ತಿರುವವರು ಅಂದರೆ ವಿಚಾರಣಾಧೀನರು ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕೈದಿ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಸಹ ಕೈದಿ ಎಂಬ ಪದದೊಂದಿಗೆ ಅದಲು ಬದಲು ಮಾಡಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

  1. ↑ Model Prisons and Correctional Services Act 2023, s 2(27)
  2. ↑ National Crime Records Bureau, Prison Statistics India 2022 ch 2
  3. ↑ Model Prisons and Correctional Services Act 2023, s 2(33)
  4. ↑ Model Prisons and Correctional Services Act 2023, s 2(7)
  5. ↑ Model Prisons and Correctional Services Act 2023, s 2(12)
  6. ↑ Model Prisons and Correctional Services Act 2023, s 2(29)
  7. ↑ 101 Questions on Prisons - you didn’t know whom to ask' (Commonwealth Human Rights Initiative, 2019) <https://www.humanrightsinitiative.org/download/1559630269PRIS_101_FAQ%20-%20FOR%20WEBSITE%20FINAL.pdf> accessed 6 June 2024
  8. ↑ Ibid
  9. ↑ National Human Rights Commission, India, Rights of Prisoners (2021)
  10. ↑ (1983) 2 SCC 308
  11. ↑ AIR 1980 SC 1579
  12. ↑ Model Prison Rules 2023, chapter X
  13. ↑ Model Prison Rules 2023, chapter XI
  14. ↑ https://criminallawstudiesnluj.wordpress.com/tag/criminal-investigation/
  15. ↑ https://indiankanoon.org/doc/127517806/
  16. ↑ https://digitalknowledgecentre.in/listings/prisms-prison-management-system/#:~:text=PRISMS%20%E2%80%93%20Prisons%20Management%20System%20is,100%25%20functionalities%20concerning%20the%20prisoner.
Retrieved from "https://jdc-definitions.wikibase.wiki/w/index.php?title=Draft:Prisoner/kn&oldid=6613"